برق منطقه‌ای استان یزد، شرکت، نام یکی از شرکت‌های خدماتی در استان یزد با هدف ایجاد عرضه و تقاضای برق به‌منظور توسعۀ پایدار و با نام امور برق یزد در جریان هشت‌سال دفاع مقدس و نقش بنیادی در این دوره.
در ۱۳۱۲ ش، نخستین موتوربرق در یزد* به کوشش خیّری به نام مهربان کاووسی راه‌اندازی شد. باوجوداین، از اواخر سال ۱۳۴۵ ش، مدیریت برق یزد، که تا این زمان بخش خصوصی آن را اداره می‌کرد، به برق منطقه‌ای اصفهان واگذار شد و فعالیت خود را ادامه داد. ازجملۀ فعالیت‌های این شرکت به‌کارگیری دو دستگاه توربین گازی در نیروگاه شهید زنبق کنونی یزد در ۱۳۵۵ ش و دو دستگاه مولد گازی دیگر در ۱۳۵۷ ش بود («تاریخچه ...»، بش).
با آغاز جنگ تحمیلی عراق بر ضد ایران در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹، امور برق یزد فعالیت‌هایی را درزمینۀ خدمت به رزمندگان انجام داد و از ۱۳۶۱ ش، با حضور در میدان‌های نبرد و تشکیل پایگاه مقاومت بسیج شهید بهشتی، اقداماتش را در این زمینه منسجم‌تر کرد. این فعالیت‌ها بیشتر ازطریق جهاد سازندگی یا دیگر مراکز مثل ستادهای پشتیبانی و بازسازی و نوسازی از جنگ انجام می‌شد که برای نمونه، می‌توان به اعزام نیروی انسانی رزمی و تخصصی، از مهم‌ترین فعالیت‌های این شرکت، اشاره کرد. کارکنان با مراجعه و ثبت‌نام در پایگاه بسیج، پس از گذراندن دوره‌های آموزشی لازم ازطریق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در استان یزد، به جبهه‌ها اعزام می‌شدند (صادق‌منش) که بیشتر در قالب گروه‌های تخصصی برای کارهای فنی بودند (ستاد ... ؛ دربارۀ گروه‌های تخصصی اعزام‌شده نک: جدول).
جدول شمار نیروهای اعزامی تخصصی از ۱۳۶۰-1367 ش
نیروهای متخصص شمار
برق‌کار و تعمیرات دیزل ۲۵۱ تن
مهندس و کارشناس ۷۵ تن
رانندۀ پایۀ یک و دو ۲۶ تن
فلزکار، بنا، نجار ۱۷ تن
نیروهای رزمی ۳۹۵ تن
جمع کل: ۷۶۴ تن
تأمین و ارسال ماشین‌آلات سنگین از دیگر اقدامات این شرکت بود؛ برای نمونه، در ۱۳۶۶ ش، دو دستگاه جرثقیل و کامیون به جبهه اهدا شد. اهدای درصدی از حقوق کارکنان اداره در همین سال و ۱۳۶۷ ش، به‌صورت داوطلبانه و همچنین، تهیه و ارسال اقلام ضروری جبهه از دیگر فعالیت‌های این سازمان بود (هادی‌نیا).
قسمتی از فعالیت‌های این اداره مشارکت در بازسازی و نوسازی مناطق جنگ‌زده از نیمۀ دوم سال ۱۳۶۱ ش بود؛ ازجمله تأمین برق روستای دزلی در بخش مرکزی شهرستان سروآباد واقع در غرب استان کردستان را انجام داد (صادق‌منش). از دیگر اقدامات این شرکت تأمین برق موردنیاز پادگان شهید عاصی‌زاده* (در حدود پانزده‌کیلومتری شمال جادۀ اهواز ـ اندیمشک در استان خوزستان) در نیمة دوم سال ۱۳۶۲ ش بود؛ به‌طوری‌که از بدو آغاز اجرای زیرساخت‌ها تا زمان بهره‌برداری آن در ۱۳۶۳ ش همۀ اقدامات لازم را این شرکت انجام داد (صادق‌منش).
نیروهای اداره برق که به مناطق جنگی جنوب یا غرب اعزام می‌شدند، افزون‌بر فعالیت‌های تخصصی، در حوزۀ برق، در کنار دیگر رزمندگان، فعالیت‌هایی ازقبیل گونی‌بافی، ساخت سنگر و جاده را نیز انجام می‌دادند که از جملة این‌ها کمک به ساخت جاده در جزایر مجنون در تالاب هورالهویزه (هورالعظیم)، واقع در جنوب شرقی عراق در ۱۳۶۲ ش بود. افزون‌بر این‌ها، شماری نیز در خط مقدم جبهه‌ها مشغول نبرد بودند (همو). درمجموع، چهار‌تن از نیروهای این شرکت در جریان هشت سال جنگ (31 شهریور ۱۳۵۹-29 مرداد ۱۳۶۷) به نام‌های محمدعلی سامعی (1328-1367 ش)، سید غلامرضا ابویی مهریزی (1333-1363 ش)، حسن‌علی عباسی (1343-1365 ش) و مریم سَلمَکی (1331-1367 ش) به شهادت رسیدند ( فرهنگ ... ، ذیل نام‌ها)؛ نیز شش‌تن جانباز و سه‌تن اسیر شدند که پس از اسارت به ایران بازگشتند (هادی‌نیا).
در اواخر سال ۱۳۶۷ ش، با سفر آیت‌الله خامنه‌ای، رئیس‌جمهور وقت و رهبر کنونی جمهوری اسلامی ایران، به یزد امور برق یزد از شرکت برق منطقه‌ای اصفهان تفکیک و شرکت برق منطقه‌ای یزد نام گرفت و به دنبال آن در ۱۳۷۱ ش، شرکت توزیع نیروی برق استان یزد هم تشکیل شد و زیرمجموعۀ برق منطقه‌ای قرار گرفت (همو).
فعالیت این شرکت پس از جنگ نیز درزمینۀ فرهنگ ایثار و شهادت ادامه یافت (همو) و افزون‌بر جذب نیرو از بین ایثارگران و جانبازان این فعالیت‌ها را نیز انجام داد: برگزاری نمایشگاه عکس دفاع مقدس در مهر ۱۳۹۴، تجلیل از خانوادۀ شهدا و ایثارگران صنعت آب و برق استان یزد در آبان ۱۳۹۵، برگزاری یادوارۀ شهدای کارمند در نیمۀ نخست مهر ۱۳۹۷، برگزاری دورۀ آموزش اسلحه‌شناسی ویژۀ بسیجیان به مناسبت هفتۀ دفاع مقدس در ۱۳۹۷ ش و برگزاری مسابقات کتاب‌خوانی سلام بر ابراهیم (زندگی‌نامۀ شهید ابراهیم هادی) در اوایل سال ۱۳۹۸ ش.
مآخذ: «تاریخچۀ شرکت» (بارگذاری: ۴ مرداد ۱۳۹۸)، شرکت برق منطقه‌ای استان یزد، <WWW.yrec.co.ir> (دسترسی: ۲۱ آذر ۱۳۹۸)؛ ستاد ناحیۀ مقاومت بسیج ادارات، اعزام نیروی تخصصی به جبهه، سند مورخ ۲۵ تیر ۱۳۶۷، شم بازیابی ۱۲۱، موجود در پایگاه شهید بهشتی برق استان یزد؛ صادق‌منش، محمود (فرمانده وقت پایگاه بسیج شرکت برق استان یزد)، مصاحبه با مؤلف، ۱۹ اسفند ۱۳۹۸؛ فرهنگ اعلام شهدا: استان یزد، به کوشش مرکز مطالعات و پژوهش‌های بنیاد شهید و امور ایثارگران، تهران: شاهد، ۱۳۹۵ ش؛ هادی‌نیا، سید محمد (مسئول بازرسی شرکت برق منطقه‌ای استان یزد)، مصاحبه با مؤلف، ۲۰ اسفند ۱۳۹۸.
/ سید علی قاضی دزفولی/